به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «سفیر هراز»، به نقل از «بلاغ» دولت سیزدهم در حالی کار خود را شروع کرد که معضلات متعددی حوزه‌های مختلف کشور را احاطه کرده بود اما تنها هزار روز خدمت صادقانه سید ابراهیم رئیسی و دولت او، اوضاع را تغییر داد و آن تلاش‌ها در حال ثمر دادن بود که با شهادت رئیس‌جمهور و همراهان، ناتمام ماند.
به گزارش مستندات موجود، در انتهای دولت دوازدهم، پس از مشهود شدن نتیجه گره زدن همه امور کشور به مذاکرات، بحران‌های متعددی در حوزه اقتصادی به‌وجود آمده بود. نرخ تورم به روایت بانک مرکزی به ۵۹ و سه دهم درصد در شهریور ۱۴۰۰ رسید که بالاترین نرخ تورم در ۸۰ سال اخیر بود. نرخ رشد نقدینگی در مهر ۱۴۰۰ به ۴۲ و هشت دهم درصد رسیده بود که رکورد پس از انقلاب شکسته شد. نرخ فقر بشدت افزایشی شده و به بالای ۳۰ درصد رسیده و ۹ میلیون نفر به جمعیت فقرای کشور افزوده شده بود. در این شرایط، انتخابات ۱۴۰۰ برگزار و سید ابراهیم رئیسی به‌عنوان هشتمین رئیس‌جمهور ایران توسط مردم برگزیده شد.
جهش شاخص اقتصادی
نرخ رشد تولید ناخالص داخلی در دهه ۹۰ بشدت نوسانی و به‌طور متوسط بسیار پایین بود. براساس آمار بانک مرکزی متوسط رشد اقتصادی در سال‌های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۹ حدود نیم درصد بود.
اینکه رهبر معظم انقلاب از دهه ۱۳۹۰ به‌عنوان دهه تعطیلی نسبی اقتصاد ایران یاد می‌کنند شاید علتش همین باشد. با روی کار آمدن دولت سیزدهم، جهت رشد اقتصادی کشور مثبت شده و ثبات نسبی در اقتصاد ایران رویت می‌شود، اما نرخ رشد اقتصادی در سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ به ترتیب چهار و چهار دهم، چهار و چهار و نیم درصد شد.
این ثبات نسبی در کنار رشدهای قابل قبول باعث شد که صندوق بین‌المللی پول پس از ارائه گزارشی مثبت از اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۳ تیتر بزند: «رشد اقتصادی پایدار در میان تنش‌های ژئوپلوتیک منطقه».
در بررسی رشد اقتصادی، یکی از مهم‌ترین مولفه‌ها، رشد بخش صنعت است. براساس داده‌ها بانک مرکزی، رشد بخش صنعت به‌طور متوسط در دولت روحانی دو درصد بود. این نرخ در تابستان ۱۴۰۰ نیز منفی یک و ۹ دهم درصد ثبت شد اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم، نرخ رشد بخش صنعت به‌صورت پیوسته و مداوم مثبت بوده و به‌صورت میانگین، نرخ بخش صنعت در دولت سیزدهم به شش و هفت دهم درصد جهش پیدا کرد.
کاهش نرخ بیکاری
«سید مصطفی موسوی نژاد»؛ کارشناس اقتصادی با اشاره به برخی دیگر از شاخص‌های اقتصادی در طول سه سال خدمت دولت سیزدهم، تصریح کرد: نرخ بیکاری در تابستان ۱۴۰۰، در هنگام تغییر دولت، ۹ و شش دهم درصد بود. با روی کار آمدن دولت سیزدهم و توجه ویژه شهید رئیسی به حوزه احیای کارخانه‌های و پیگیری‌های ویژه برای اشتغال جوانان در کشور، نرخ بیکاری چندین بار در طول دولت سیزدهم رکورد پایین‌ترین نرخ بیکاری در ۲۰ سال اخیر را شکست.
موسوی نژاد افزود: برای اولین بار در ۲۰ سال اخیر، در پاییز ۱۴۰۱، نرخ بیکاری به هشت و دو دهم درصد رسید. در تابستان ۱۴۰۲ مجدداً نرخ بیکاری رکوردشکنی کرد و برای اولین بار عدد هفت و ۹ دهم درصد ثبت شد.
او ادامه داد: سپس در تابستان ۱۴۰۳، در آخرین فصل دولت شهید رئیسی، نرخ بیکاری مجددا رکورد شکست و عدد هفت و نیم درصد ثبت شد. به همین دلیل در دیدار کارگران با رهبر معظم انقلاب، مجدداً ایشان به احیای هشت هزار کارخانه و کارگاه توسط شهید رئیسی به‌عنوان یک الگو اشاره نمودند.
جهش نرخ تشکیل سرمایه ثابت ناخالص
کارشناس اقتصادی با بیان اینکه وضعیت سرمایه‌گذاری در سال‌های پایانی دولت دوازدهم بشدت منفی بود، افزود: نرخ تشکیل سرمایه ثابت ناخالص از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ به ترتیب منفی ۱۵ و هشت دهم، منفی ۱۳ و دو دهم، سه و دو دهم و صفر درصد بود. با روی کار آمدن دولت سیزدهم نرخ تشکیل سرمایه ثابت در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ رشدهای مثبت و قابل قبول شش و هفت دهم و هفت و دو دهم درصد را ثبت کرد. علی‌الخصوص نرخ تشکیل سرمایه در ماشین‌آلات از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ نرخ‌های قابل توجه ۱۲ و نیم، ۱۵ و چهار دهم و هفت و ۹ دهم درصد را ثبت کرد.
موسوی نژاد ادامه داد: در حالی‌که نرخ رشد نقدینگی در مهرماه ۱۴۰۰ به ۴۲ و هشت دهم رسیده و رکورد رشد نقدینگی پس از انقلاب شکسته شده بود با سیاست‌های بانک مرکزی در دولت سیزدهم، نرخ رشد نقدینگی به‌صورت مداوم کاهشی بود.
او افزود: بدین ترتیب نرخ رشد نقدینگی از ۴۲ و هشت دهم درصد در مهرماه ۱۴۰۰ به ۲۷ و هشت دهم درصد در شهریور ۱۴۰۳ رسید. بنابراین در طول سه سال، نرخ رشد نقدینگی با کاهش ۱۵ واحد درصدی مواجه بود. کارشناس اقتصادی تصریح کرد: از سوی دیگر نرخ رشد پایه پولی نیز در تیر ۱۴۰۰ به قله ۴۲ و شش دهم درصد رسید. با وجود فراز و نشیب‌های فراوان این نرخ در طول سیزدهم، در نهایت نرخ رشد پایه پولی در شهریور ۱۴۰۳ به محدوده ۱۸ درصد کاهش یافت.
کاهش نرخ فقر
موسوی نژاد درباره وضعیت فقر در کشور توضیح داد: سیاست‌های اقتصادی دولت روحانی منجر به جهش نرخ فقر در کشور شد. براساس آمار رسمی مرکز آمار ایران، تعداد جمعیت زیر خط فقر در کشور در سال‌های پایانی دولت دوازدهم، از محدوده ۲۰ درصد به نزدیک ۳۰ درصد جهش پیدا کرد و ۹ میلیون نفر به جمعیت فقرا افزوده شد.
او افزود: اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم، توجه ویژه‌ای به فقرا شد. یارانه نقدی از ۴۵ هزار تومان به ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزارتومان افزایش پیدا کرد، برای مادرانی که باردار بودند یا کودکان زیر پنج سال دارند و در دهک‌های پایین هستند یارانه جداگانه‌ای در نظر گرفته شد. درمان کودکان زیر هفت سال رایگان شد. کالابرگ الکترونیک راه‌اندازی و ۱۲۰ هزارتومان یارانه مازاد برای کسانی که از کالابرگ الکترونیک استفاده کنند، در نظر گرفته شد.
کارشناس اقتصادی تصریح کرد: مجموعه این اقدامات در کنار احیای هشت هزار کارخانه و کارگاه در کاهش فقر مؤثر افتاد بگونه‌ای که به گزارش بانک جهانی باعث کاهش شش میلیون و ۵۰۰ هزار نفری جمعیت فقرا در ایران شد و نرخ فقر به محدوده ۲۱ درصد بازگشت.
شاخص توسعه انسانی در دولت روحانی نیز افت کرد اما در آخرین گزارش شاخص توسعه انسانی (HDI) سازمان ملل در سال ۲۰۲۳، ایران با رشد جدیدی مواجه بوده و با کسب نمره ۷۹۹ هزارم از رتبه ۷۷ به ۷۵ صعود کرده و در لبه کشورهای با توسعه انسانی بسیار بالا قرار گرفته است.
خستگی‌ناپذیر در خدمت به مردم
گفتنی است، بررسی همه خدمات خرد و کلان اقتصادی دولت سیزدهم، در این مجال نمی‌گنجد و بسیاری از شاخص‌های دیگر اقتصادی را می‌توان بررسی کرد و رشد آنها را سنجید. دوره کمتر از سه ساله ریاست جمهوری شهید رئیسی به تعبیر رهبر معظم انقلاب قابل مقایسه با دوره سه ساله صدارت امیرکبیر است.
شهید رئیسی با سفرهای استانی از نزدیک با مشکلات خرد و کلان مردم و مسئولان محلی آشنا می‌شد و چاره‌اندیشی و اقدام می‌کرد. همچنین در شوراهای مختلف، حضور فعالانه و مؤثر داشت. او نسبت به مشکلات اقتصادی حساس بود و با تلاش شبانه‌روزی و خستگی‌ناپذیری، به رفع مشکلات و مسائل می‌پرداخت. اعضای دولت را به کار و تلاش مضاعف ترغیب می‌کرد.
نتیجه این امر شروع به ساخت دو میلیون و ۶۰۰ هزار واحد نهضت ملی مسکن، واگذاری زمین در روستاها، پایداری شبکه برق خانگی و صنایع حتی در اوج تقاضای ۸۰ هزار مگاوات، ثبات نسبی بازار ارز با وجود تنش‌های سیاسی مستمر در منطقه، خودکفایی در تولید گندم، دعوت و عضویت رسمی ایران در بریکس و شانگهای، گسترش همکاری‌های اقتصادی با منطقه و همسایگان، افزایش تولید و فروش نفت، افزایش تولید و صادرات غیرنفتی و… بود.
این خدمات در کنار شخصیت صادق، فروتن و واقعاً انقلابی شخص ابراهیم رئیسی، از او شخصیتی محبوب در جمع مردم و مسئولان ایران و دیگر کشورها ساخته بود. شخصیتی که برای همه مسئولان، الگوست.
انتهای خبر/
