دلی به وسعت الفبا از تخته‌های بی‌انتهای مهربانی
دلی به وسعت الفبا از تخته‌های بی‌انتهای مهربانی
در تقویم دل‌ها، روزی هست که نه از جنس عدد است، نه تنها یک مناسبت؛ بلکه یادآور خورشیدی است که در کلاس‌های بی‌نهایت، چراغ دانایی می‌افروزد. روز معلم، روز تجلیل از بزرگ‌مردان و زنانی‌ است که با دستانی خالی اما دلی سرشار، بذر دانایی، اخلاق و انسانیت را در خاک جان نسل‌ها می‌کارند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «سفیر هراز»، به نقل از «بلاغ» در این روز، بر دستان پینه‌بسته‌ معلمی بوسه می‌زنیم که با صبوری و سکوت، ستون‌های فرهنگ را برپا می‌دارد. آنان که نه تنها خواندن و نوشتن، بلکه چگونه زیستن را به ما آموختند؛ آن‌گاه که کتابی در دست داشتند و نگاهی پر از مهربانی و ایمان در چشم.

در آستانه هفته گرامیداشت مقام معلم، سه تن از معلمان برجسته کشور که به عنوان «معلمان نمونه کشوری» انتخاب شده‌اند، تجربیات و روش‌های آموزشی خود را به اشتراک گذاشتند. این گزارش، مروری بر دیدگاه‌ها و دستاوردهای این فرهیختگان عرصه تعلیم و تربیت است.

آموزش باید شکوفایی باشد نه صرفاً حفظ و تکرار

زینب لاجوردی معلم خلاق مقطع ابتدایی از شهرستان تنکابن در گفتگو با خبرنگار بلاغ؛ که با بیش از ۱۲ سال سابقه تدریس، به عنوان یکی از چهره‌های نوآور در عرصه آموزش ابتدایی شناخته می‌شود، می‌گوید: با اعتقاد عمیق به نقش معلم در ساخت آینده‌ کشور، رسالت خود را تربیت نسلی مؤمن، متفکر و کارآمد می‌دانم و در این مسیر، خلاقیت را ستون اصلی کلاس درس خود قرار دادم.

وی با تأکید بر اینکه «آموزش، هنر شکوفا کردن استعدادهاست»، کلاس درس را محیطی برای پرورش ذهن‌های آزاد و پویا می‌داند، نه صرفاً انتقال محفوظات و توضیح می‌دهد: با بهره‌گیری از روش‌های نوین مانند یادگیری مبتنی بر بازی، آموزش با داستان‌سرایی، تئاتر آموزشی و پروژه‌های گروهی می‌توان مفاهیم درسی را به تجربه‌هایی جذاب، ماندگار و قابل لمس برای کودکان تبدیل کرد.

این معلم خلاق مقطع ابتدایی با بیان اینکه «تکنولوژی نباید جای معلم را بگیرد، بلکه باید توان او را افزایش دهد»، افزود: از ابزارهای هوشمند، ویدئوهای تعاملی و نرم‌افزارهای آموزشی برای تبیین مفاهیم دشوار بهره بگیریم و با این تجربه موفق به طراحی چند الگوی آموزشی دیجیتال‌محور شدم که برخی از آن‌ها در جشنواره‌های آموزش و فناوری منطقه‌ای نیز مورد تقدیر قرار گرفته‌اند.

تشویق و فضاسازی مناسب برای دانش‌آموز

لاجوردی توجه به نیازهای فردی دانش‌آموزان را ضروری دانست و گفت: با طراحی برنامه‌های شخصی‌سازی‌شده و همکاری مداوم با اولیا و مشاوران مدرسه، برای هر کودک مسیر رشد متناسبی ترسیم شده که هیچ دانش‌آموزی نباید قربانی روش‌های خشک و یکسان‌سازی آموزشی شود.

وی در خاطره‌ای به تحول یکی از شاگردان خود اشاره می‌کند: دانش‌آموزی داشتم که در کلاس خاموش و بی‌انگیزه بود. وقتی استعداد داستان‌نویسی‌اش را کشف کردیم، با تشویق و فضاسازی مناسب، او نه تنها در یادگیری دروس پیشرفت کرد، بلکه الگویی شد برای سایر بچه‌ها.

این معلم خلاق مقطع ابتدایی ادامه داد: هم‌اکنون در حال تدوین و تألیف کتابی در حوزه نوآوری در آموزش ابتدایی با محوریت بازی، فناوری و هنر هستم و مأموریت من تنها محدود به کلاس درس نیست؛ بلکه قصد دارم با همکاری نهادهای علمی، معلمان پیشرو و مراکز پژوهشی، گامی مؤثر در تحول نظام آموزشی کشور بردارم.

لاجوردی در پایان خاطرنشان کرد: تحول آموزش از پایین‌دست و کلاس‌های ابتدایی آغاز می‌شود، نه صرفاً از آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های بالا دستی بنابراین باید به این مقطع توجه ویژه داشت.

چهره‌ ماندگار آموزش ادبیات با ترکیب سنت و نوآوری

معصومه شکوری دبیر باسابقه ادبیات فارسی با ۳۲ سال سابقه تدریس در مقطع متوسطه اول در گفتگو با خبرنگار بلاغ؛ می‌گوید: با ترکیب روش‌های سنتی همچون پرسش‌وپاسخ، بحث‌های گروهی و شعرخوانی جمعی با ابزارهای مدرن مانند انیمیشن‌های آموزشی، کلیپ‌های تحلیلی، و محتوای دیجیتال، کلاس درس را به محیطی زنده و پویا تبدیل کردم.

وی تصریح کرد: هدف این است که دانش‌آموزان، ادبیات فارسی را نه به‌عنوان درسی سنگین و خشک، بلکه به‌عنوان گنجینه‌ای از فرهنگ، اندیشه و زیبایی بشناسند.

این معلم نمونه معتقد است: معلمی که گفتار و رفتارش هم‌راستا نباشد، نمی‌تواند الگوی مؤثری باشد. همین صداقت در رفتار و همدلی، از عوامل اصلی محبوبیت و نفوذ کلام او در میان دانش‌آموزان بوده است.

شکوری گفت: کلاس‌های رایگان در مناطق محروم و همچنین تولید و انتشار محتوای آموزشی در فضای مجازی، از جمله کارهای من برای اجرای عدالت آموزشی در حد توانم است.

وی یکی از خاطرات ماندگار خود را دیدار احساسی با دانش‌آموزی پس از ۳۰ سال عنوان کرد و افزود: دانش‌آموز دیروزهای من برای قدردانی از زحمات معلم دیرین خود، همه ایران را زیر پا گذاشته بود تا دیداری دوباره رقم بخورد و این لحظه «ثمره واقعی معلمی» است.

این معلم نمونه تنکابنی در پایان با اشاره به فشارهای اقتصادی وارده بر فرهنگیان، از مسئولان خواستار توجه عملی به معیشت معلمان شد تا آنان بتوانند با فراغ بال بیشتری به ارتقای کیفیت آموزشی بپردازند «سرمایه‌گذاری بر معلم، سرمایه‌گذاری بر آینده یک ملت است»

همراه دانش‌آموزان از بحران تا شکوفایی

جمشید مراددی مشاور تحصیلی و روان‌شناسی با بیش از ۳۳ سال سابقه فعالیت یکی از چهره‌های برجسته و تأثیرگذار در حوزه‌ مشاوره دانش‌آموزی است که در گفتگو با خبرنگار بلاغ؛ گفت: با بهره‌گیری از روش‌های علمی مانند آزمون‌های غربالگری، سنجش استعداد، تحلیل داده‌های تحصیلی و روانی، برای هر دانش‌آموز برنامه‌ای اختصاصی طراحی کردم و با این کار، نه تنها مسیر تحصیل را روشن‌تر، بلکه رشد فردی و خودباوری نوجوانان را نیز تضمین می‌شود.

وی افزود: کارگاه‌های مهارت‌های زندگی، مدیریت استرس و حل تعارض را در مدارس مختلف استان برگزار کردم و مشاوره‌های فردی‌ به‌ویژه در مناطق محروم، بسیاری از خانواده‌ها را از سردرگمی خارج کرده است.

این مشاور تحصیلی ادامه داد: یکی از مواردی که بسیار خوشآیند بود، هدایت دانش‌آموزی ناامید است که به کمک راهنمایی‌ نه تنها به قبولی در دانشگاه فرهنگیان رسید، بلکه امروز خود یکی از مشاوران آموزشی برجسته شد.

مراددی تصریح کرد: با ارسال پیام‌های انگیزشی، بروشورهای آموزشی الکترونیکی و ایجاد کانال‌های ارتباطی مجازی با دانش‌آموزان و خانواده‌ها، پیوسته در حال حفظ تعامل مؤثر و انگیزه‌بخش هستم چراکه آموزش بدون پیوند احساسی و انسانی، اثربخشی پایداری نخواهد داشت.

وی عنوان داشت:قصد دارم با انتشار مقالات تخصصی در حوزه روان‌شناسی آموزشی و شرکت در کنفرانس‌های ملی و بین‌المللی، دانش خود را بروز نگه دارم و آن را با جامعه مشاوره و آموزش کشور به اشتراک بگذارم.

این مشاور تحصیلی در پایان تأکید کرد: نوجوانان امروز، بیش از هر زمان دیگری، نیازمند شنیده شدن، درک شدن و تجهیز به مهارت‌های زندگی‌ هستند و اگر نظام آموزشی نتواند به این نیاز پاسخ دهد، باید منتظر آسیب‌های فردی و اجتماعی گسترده‌تری باشیم.

به گزارش بلاغ؛ و امروز، در هیاهوی جهان پرشتاب، لحظه‌ای مکث می‌کنیم… تا به احترام معلم، قامت ادب راست کنیم؛ به یاد آنانی که چراغ دانایی را در دل تاریکی‌ها برافروختند، بی‌هیاهو، بی‌ادعا. باشد که قدردان باشیم، نه فقط در واژه‌ها، که در رفتارمان. باشد که ردّ نگاه معلم را در انتخاب‌های زندگی‌مان فراموش نکنیم و باشد که سایه پرمهرشان تا همیشه بر سر این سرزمین باقی بماند…

گزارش: فاطمه کرمی