به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «سفیر هراز»؛ به نقل از «بلاغ»،؛ برای مقابله با آفتمگس مدیترانه‌ای، استفاده از روش‌های تلفیقی همچون به‌کارگیری تله‌های جلب‌کننده، جمع‌آوری و دفن میوه‌های آلوده، رهاسازی حشرات نر عقیم و همچنین سم‌پاشی هدفمند توصیه می‌شود. اجرای به‌موقع این اقدامات می‌تواند از گسترش خسارت جلوگیری کرده و تولید باغداران را حفظ کند.
این گزارش، حاصل گفتگویی است که از ابتدا تا انتها به زبان مهدی جانباز، کارشناس کشاورزی در شهرستان سیمرغ، روایت می‌شود؛ جایی که او با تجربه میدانی و نگاه کارشناسی، از تهدید بزرگ مگس مدیترانه‌ای برای باغ‌های نارنگی سخن می‌گوید.
ماهیت آفت و چرایی خطرناک بودن آن
مهدی جانباز کارشناس کشاورزی در شهرستان سیمرغ، در گفتگو با خبرنگار بلاغ؛ اعلام کرد: مگس مدیترانه‌ای به‌عنوان یکی از خطرناک‌ترین آفات کشاورزی، این روزها خسارت‌های سنگینی به باغ‌های مرکبات در استان مازندران وارد کرده است. این آفت توانایی آلوده‌کردن بیش از ۳۵۰ گونه گیاهی از جمله نارنگی، پرتقال، هلو، انجیر و انار را دارد و بنا بر گفته کارشناسان، سرعت بالای تکثیر و قدرت انتشار آن دلیل اصلی خطرناک بودنش است.
وی ادامه داد: در برخی باغ‌ها تا ۴۰ درصد محصول از بین می‌رود و میوه‌های آلوده نه امکان صادرات دارند و نه در بازار داخلی با قیمت مناسب فروش می‌روند. این موضوع تنها یک مشکل کشاورزی نیست، بلکه بحرانی معیشتی برای خانواده‌های زیادی است که زندگی‌شان به مرکبات وابسته است.
این کارشناس کشاورزی با اشاره به شرایط اقلیمی شمال کشور افزود: گرمای تابستان‌های اخیر، محیط مناسبی برای افزایش جمعیت این آفت ایجاد کرده است. اگرچه برخی باغداران توصیه‌های کارشناسی را جدی گرفته‌اند، اما بی‌توجهی یا کمبود امکانات در برخی باغ‌ها، خسارت‌ها را بیشتر کرده است.
راهکارهای مقابله
جانباز با تاکید بر اینکه مبارزه با مگس مدیترانه‌ای راهکار ساده و تک‌مرحله‌ای ندارد، سه روش اصلیِ؛ بهداشت باغ (جمع‌آوری و معدوم‌سازی میوه‌های آلوده)، استفاده از تله‌های جلب‌کننده برای پایش و کاهش جمعیت و طعمه‌پاشی پروتئینی و در موارد شدید سم‌پاشی هدفمند را برشمرد. وی تأکید کرد: سم‌پاشی باید آخرین گزینه باشد، زیرا مصرف بی‌رویه آن موجب مقاومت آفت و آسیب به محیط زیست می‌شود.
این کارشناس کشاورزی خاطرنشان کرد: مزیت‌ها: اجرای هماهنگ این روش‌ها می‌تواند چرخه زندگی آفت را مختل کرده، خسارت‌ها را کاهش دهد و کیفیت محصولات صادراتی ایران را حفظ کند و چالش‌ها: هزینه‌بر بودن تجهیزات و سموم استاندارد، کمبود آموزش و عدم همکاری دسته‌جمعی همه باغداران، مهم‌ترین موانع مقابله هستند.
جانباز همچنین بر اهمیت آموزش، آگاهی‌بخشی و حمایت دولتی تأکید کرد و افزود: برای آینده باید به سمت روش‌های زیست‌فناورانه مانند رهاسازی حشرات نر عقیم حرکت کنیم که در کشورهای دیگر موفق بوده است.
وی در پایان خطاب به باغداران گفت: اگر تنها بخشی از کشاورزان اقدام کنند، فایده‌ای نخواهد داشت. آفت مرز باغ و روستا نمی‌شناسد. نجات باغ‌های نارنگی تنها با همکاری و مشارکت جمعی ممکن است.
مگس مدیترانه‌ای همچنان کابوس باغداران مرکبات مازندران
احمد یعقوبی، باغدار مازندرانی در گفتگو با خبرنگار بلاغ گفت: هر سال وقتی تابستان می‌رسد، مگس مدیترانه‌ای شروع به خرابکاری می‌کند. میوه‌ها ظاهراً سالم به نظر می‌رسند، اما وقتی شکافته می‌شوند، پر از کرم هستند. بعضی سال‌ها تا ۳۰ یا ۴۰ درصد محصول از بین می‌رود. این یعنی یک سال زحمت من، در چند هفته به باد می‌رود.
وی در این باره توضیح داد: این آفت به دلیل سرعت بالای تکثیر و توانایی انتشارش بسیار خطرناک است. حشره ماده تخم‌هایش را داخل میوه سالم می‌گذارد و لاروها پس از چند روز از تخم خارج می‌شوند و با تغذیه از بافت داخلی میوه، آن را غیرقابل‌مصرف می‌کنند. این چرخه چندین بار در طول فصل تکرار می‌شود و اگر جلوی آن گرفته نشود، خسارت‌ها سنگین خواهد بود.
این باغدار مازندرانی با بیان اینکه ابعاد خسارت‌ها فراتر از کاهش محصول است، افزود: محصول آلوده نه فقط در بازار داخلی با کاهش شدید قیمت مواجه می‌شود، بلکه امکان صادرات نیز ندارد. این یعنی تهدیدی جدی برای درآمد باغداران و جایگاه صادرات مرکبات ایران.
یعقوبی خاطرنشان کرد: با وجود این، راهکارهای مقابله وجود دارد، هرچند ساده و یک مرحله‌ای نیست. ابتدا میوه‌های ریخته و آلوده را جمع‌آوری می‌کنم، تله‌های جلب‌کننده می‌گذارم و گاهی طعمه‌پاشی انجام می‌دهم. اما مشکل این است که اگر همسایه‌ها همکاری نکنند، همه تلاش‌هایم بی‌فایده است.
وی یادآور شد: سم‌پاشی تنها آخرین گزینه است و استفاده بی‌رویه از آن باعث مقاومت آفت و آسیب به محیط زیست می‌شود. راهکارهای پیشنهادی کارشناسان نیز شامل رعایت بهداشت باغ، استفاده از تله‌های جلب‌کننده، طعمه‌پاشی پروتئینی و در صورت نیاز سم‌پاشی هدفمند است. همچنین حمایت‌های دولتی در تأمین تجهیزات و سموم استاندارد، آموزش گسترده کشاورزان و هماهنگی منطقه‌ای باغداران، کلید موفقیت در مقابله با این آفت عنوان شده است.
این باغدار مازندرانی عنوان داشت: استفاده از حشرات نر عقیم در بسیاری از کشورها موفق بوده و می‌تواند راهکاری پایدار و کم‌خطر برای ما باشد، اما نیازمند حمایت و مشارکت جمعی است.
یعقوبی خطاب به دیگر باغداران تأکید کرد: مگس مدیترانه‌ای دشمنی جدی است. اگر جدی گرفته نشود، سال‌ها زحمت ما را از بین می‌برد. نجات باغ‌ها فقط با همکاری، آموزش و اقدام جمعی ممکن است. با توجه به خسارت‌های مداوم و تهدید صادرات، کارشناسان هشدار می‌دهند که مبارزه با این آفت باید جدی گرفته شود و تنها با مشارکت دسته‌جمعی و اجرای دقیق توصیه‌های علمی می‌توان از نابودی باغ‌های مرکبات شمال کشور جلوگیری کرد.
به گزارش بلاغ؛ مگس مدیترانه‌ای، آفتی کوچک اما ویرانگر است که می‌تواند معیشت هزاران کشاورز را تهدید کند. کلید اصلی موفقیت، مشارکت جمعی، آگاهی‌بخشی و اجرای همزمان روش‌های علمی است. اگر این مسیر دنبال شود، امید به مهار این بحران و حفظ جایگاه مازندران در تولید مرکبات همچنان زنده خواهد بود.
انتهای خبر/
